BORÇLU ŞİRKETİN SAHİP OLDUĞU FABRİKA BİNASI VE ARSASINI ÜÇÜNCÜ KİŞİYE DEVRETMESİNİ İİK M. 280, III ANLAMINDA TİCARİ İŞLETME DEVRİ OLARAK NİTELENDİRMİŞTİR
Yargıtay 4. Hukuk Dairesi,
E. 2021/20498
K. 2024/1667
T. 19.02.2024
MAHKEMESİ: Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi
SAYISI: 2019/1618 E., 2021/57 K.
HÜKÜM/KARAR: İstinaf İsteminin Kabulü ile Hükmün Kaldırılarak Yeniden Esas
Hakkında Hüküm Kurulmak Suretiyle Davanın Kabulü
İLK DERECE MAHKEMESİ: Bursa 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI: 2015/638 E., 2018/558 K.
Taraflar arasındaki tasarrufun iptali davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı ...Fantazi İplik Kumaş İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin, davalı ... Kimya Tekstil Atık Geri Dönüşüm San ve Tic Ltd Şti' nden 247.602,10 TL ve fer’ileri ile alacaklı olduğu Bursa 3. İcra Müdürlüğü'nün 2015/14546 esas sayılı dosyasında 21.12.2015 tarihinde borçlunun ticaret sicilinde kayıtlı adresine hacze gidildiğini, haciz mahalline Elif Ögel isimli kişinin gelerek ibraz ettiği 01.12.2015 tarihli fatura ile ...Fantazi İplik Kumaş İth İhr San ve Tic Ltd Şti olarak 1.250.000 TL bedelle binayı ve içindeki mobilya-büro malzemelerini satın aldıklarını, ancak haczedilen kumaşların ve tekstil boya makinalarının kendilerine ait olmadığını beyan ettiğini, dolayısı ile haczedilen malların borçluya ait olduğunu, haciz tatbik edilen adresin halihazırda fiilen davalı-borçlu Çelikkol Kimya Tekstil Atık Geri Dönüşüm San ve Tic Ltd Şti tarafından kullanıldığını, davalı-borçlu şirketin tüm muhasebe kaydı, kumaş numune katalogları ve 14.722 metre kumaşı, iki adet boya makinası, bilgisayar ve büro malzemelerinin haciz mahallinde bulunduğunu, haciz mahallinin girişinde borçlu şirketin tabelasının asılı olduğunu, ancak tapu senedinde dava konusu Bursa ili, Osmangazi ilçesi, Ovaakça Santral Mah, 7881 ada, 3 parselde kain fabrika ve idare binası olan arsa vasfındaki 1.695,39 m2 gayrimenkulün 01.12.2015 tarihinde diğer davalı adına kaydedildiğinin görüldüğünü, alacaklılarından mal kaçırma kastı ile yapılan bu gayrimenkul satışının İ.İ.K.'nın ilgili maddeleri uyarınca iptale tabi olduğunu belirterek, anılan gayrimenkulün tasarrufunun iptalini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı ... Kim. Teks. Atık Geri Dön. San. ve Tic. Ltd. Şti.; davaya cevap vermemiştir.
2.Davalı ...Fantazi İplik Kumaş İth İhr San Tic. Ltd Şti vekili cevap dilekçesinde; davalı şirketlerin birbirinden farklı sektörlerde faaliyet gösterdiklerini, söz konusu taşınmaz alım satımı dışında aralarında başka ticari ve hukuki ilişki olmadığını, müvekkilinin, borçlu şirketin alacaklılarından mal kaçırma kastını bilecek durumda bulunmadığını, davalılar arasında akrabalık, tanışıklık, dostluk yakınlık, hemşerilik bulunmadığını, ödemelerin banka havaleleri ile açıklama yazılmak suretiyle yapıldığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; tespit edilen satış bedeli ile tapuda gösterilen bedel arasında fahiş fark bulunmadığı, davalılar arasında herhangi bir organik bağ olmadığı, tarafların tanışıklıklarına, hukuki ya da ticari ilişki içerisinde bulunduklarına dair dosyada bir delil bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde; ilk derece mahkemesinin İİK'nun 280/3 maddesi uyarınca davalı tarafın kötü niyet karinesinin aksini ispat edemediğini değerlendirdikten sonra başkaca gerekçelerle davanın reddi cihetine gitmesinin yasaya ve içtihatlara aykırı olduğunu, hem karinenin varlığı kabul edilip hem de karinenin aksinin davalı tarafından ispatlanamadığı belirtilip başka gerekçelerle davanın reddedilmesinin çelişkili olduğunu, yasal karinenin aksinin davalılarca ispatlanamadığını, devralanın ipotekleri kaldırması, devredene ait SGK borçlarını ödemesi vs. borçlunun durumunu ve ızrar kastını devralanın bildiğini gösterdiğini, taşınmazın gerçek değerinden bir misli fazlasına devrinin hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, icra takibi başlatıldığında devir işlemi zaten yapıldığı için taşınmazı haczettirmelerinin mümkün bulunmadığını, İİK 280/3 maddesi durumunda iyiniyet ve fahiş farka bakılmayacağını, tanık beyanlarının çelişkili olduğunu belirterek yerel mahkeme kararının kaldırılarak davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; yerel mahkemenin de kabul ettiği üzere dava konusu devir işleminin İİK 280/3 maddesi kapsamında kaldığı, borçlunun ticari işletmesini veya ticari mallarının tamamını veya önemli bir kısmını devir veya satın alan üçüncü kişinin borçlunun alacaklılara zarar verme kastını bildiğinin kabul edildiği, dolayısıyla devralan davalı tarafça maddede belirtilen işlemler yapılmadığı için söz konusu tasarrufun iptale tabi olduğu gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, Bursa 1. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 20.11.2018 tarihli 2015/638 Esas 2018/558 Karar sayılı kararının HMK.nun 353/1-b.2. maddesi gereğince kaldırılmasına, yeniden hüküm kurulmasına, davanın kabulüne, Bursa ili Osmangazi ilçesi Ovaakça Santral Mah. 7881 ada 3 parselde kain fabrika ve idare binası olan arsa vasfında 1.695,39 m2 gayrimenkulün 01.12.2015 tarihinde davalı borçlu Çelikkol şirketi tarafından diğer davalı ...şirketine devrine ilişkin tasarrufun iptaline, davacıya bu taşınmaz üzerinde Bursa 3. İcra Müdürlüğü'nün 2015/14546 esas sayılı icra dosyasındaki alacak ve fer'ileriyle sınırlı olarak cebri icra yetkisi tanınmasına karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ...Fantazi İplik Kumaş İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı ...Fantazi İplik Kumaş İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. vekili temyiz dilekçesinde; müvekkili firmanın halen yazılı adreste fantezi iplik üzerine çalışan, yurt dışına ihracat yapan saygın bir işletme olduğunu, büyük çapta ticareti ve ciddi bir ekonomik gücü bulunduğunu, taşınmazı satın aldığı Çelikkol Kimya San.Tic.Ltd.Şti.'nin farklı sektörlerde faaliyet gösteren iki firma olduğunu, taşınmaz alımı dışında borçlu olan Çelikkol Kimya San. Tic. Ltd. Şti. isimli firma ile bir başka ticari ve hukuki ilişkisi bulunmadığını, borçlu firma yetkilileri ile arasında herhangi bir akrabalık, öncesinde bir tanışıklık, bir dostluk, bir yakınlığının bulunmadığını, satış aşamasından 5-6 ay öncesinden bu yana firmanın satılık tabelasının fabrika girişinde asılı vaziyette olduğunu, ticari işletmeyi devralmadığını, anlaşma gereği, taşınmazın üzerindeki fabrika ve idari binayı ve içeride demirbaş olarak kullanılan, söküldüğünde bütünlüğe zarar verecek olan klima, mutfak ve ekipmanları gibi,masa sandalye, ara bölme ve dekorları ile beraber taşınmazı satın aldığını belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, İİK 277 ve devamı maddelerine göre açılmış tasarrufun iptali istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu'nun 277 ve devamı maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere, davalı borçlu Çelikkol Kim. Teks. Atık Geri Dön. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından davalı ...Fantazi İplik Kumaş İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti.'ne devredilen dava konusu fabrika binası ve arsasının İİK 280/3 hükmüne göre ticari işletme devri niteliğinde olduğunun anlaşılmasına, aksinin de ispat edilememiş olmasına göre usul ve kanuna uygun olup davalı ...Fantazi İplik Kumaş İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı ...Fantazi İplik Kumaş İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti.vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddi ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz eden davalı ...Fantazi İplik Kumaş İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti.'ye yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
19.02.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi."
