ORTAKLIĞIN GİDERİLMESİ DAVASI AÇILMIŞSA ELBİRLİĞİ MÜLKİYET PAYLI MÜLKİYETE ÇEVRİLEMEZ
Yargıtay 7. Hukuk Dairesi
24.05.2023 T.
2023/482 E.
2023/2805 K.
MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete çevrilmesi davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Yargıtay 14. Hukuk Dairesince İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın reddine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davacılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar dava dilekçesinde özetle; muris .....'tan miras yoluyla intikal eden 1486 ada, 42 parsel sayılı ve iki dükkanı olan kargir ev nitelikli taşınmazın mirasçılar arasında elbirliği mülkiyeti halinde bulunduğunu, bu taşınmazın İstanbul Anadolu 21. Sulh Hukuk Mahkemesinin 1990/817 sayılı tereke dosyasında TMK 640-maddesi gereğince atanan temsilci Av. ..... tarafından idare edildiğini ileri sürerek dava konusu taşınmaz üzerindeki el birliği mülkiyetinin paylı mülkiyete dönüştürülmesine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı cevap dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazla ilgili İstanbul 9. Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 2013/492 Esas sayılı dosyasıyla ortaklığın satış suretiyle giderilmesi davası açıldığını beyanla davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 05.04.2016 tarihli ve 2015/1216 Esas, 2016/317 Karar sayılı kararıyla; aynı konuda mükerrer dava açıldığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. İlk Derece Mahkemesinin 05.04.2016 tarihli ve 2015/1216 Esas, 2016/317 Karar sayılı kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay 14. Hukuk Dairesi'nin 07.09.2020 tarih ve 2020/1326 Esas, 2020/4586 Karar sayılı ilamında; \"davacılar vekili dava konusu 1486 ada 42 parsel sayılı taşınmazda taraflar arasında bulunan elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete çevrilmesini talep etmiştir. Dava konusu taşınmazla ilgili İstanbul 9. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2013/492 Esas sayılı ortaklığın giderilmesi istemli davada cins tashihinin yaptırılması ve elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete çevrilmesi için davacılara yetki verildiği görülmüştür. Davacılar, 26.02.2015 tarihinde İstanbul 5. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2015/190 Esas sayılı dosyası ile dava konusu taşınmazda elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete çevrilmesini talep etmesi üzerine mahkemece iş bölümü sebebiyle ahkamı şahsiye davalarına bakmakla görevli sulh hukuk mahkemesine tevzi edilmek üzere tevzi bürosuna gönderildiği, sonrasında İstanbul 3. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2015/278 Esas sayılı dosyasında 2015/435 Karar sayılı 14.04.2015 tarihli kararında görevsizlik kararı verildiği, taraflarca temyiz edilmeyerek kesinleştiği anlaşılmıştır. Davacılar vekili tarafından elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete çevrilmesi istemiyle açılan davada verilen kararın gerekçesinde mahkemece daha önce karar verildiği söylenen aynı mahkemenin 2015/278 Esas sayılı dosyasında görevsizlik sebebine dayalı gönderme kararı bulunduğu ve bu karar üzerine başkaca mahkeme tarafından elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete çevrilmesine karar verilmemiş olduğu anlaşıldığından, mahkemece talep hakkında bir karar verilmesi gerekirken yanlış değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesinin doğru görülmediği\" gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesi, yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; \"İstanbul 9. Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 2013/492 Esas sayılı dosyası ile mevcut dosyadaki' davaya konu taşınmazın aynı taşınmazlar olduğu; mevcut davanın, elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete dönüştürülmesi istemine ilişkin olduğu ancak aynı taşınmazın ortaklığın giderilmesi talebi ile İstanbul 9. Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 2013/492 Esas sayılı dosyasına konu yapıldığı, TMK'nun 644/2. maddesi uyarınca ortaklığın giderilmesi davası açılan hallerde elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete dönüştürülmesinin mümkün olmadığı, somut olayda aynı taşınmaza yönelik derdest Ortaklığın Giderilmesi davası bulunması ve TMK'nun 644/2. maddesi uyarınca ortaklığın giderilmesi davası açılan hallerde Elbirliği Mülkiyetinin Paylı Mülkiyete Dönüştürülmesinin mümkün olmadığı\" gerekçesiyle davanın reddine karar vermiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı ... ve ... vekili temyiz dilekçesinde; İstanbul 9. Sulh Hukuk mahkemesi dosyasının temyiz aşamasında olduğunu ve hisse oranlarının o dosya ile tespit edileceğini ileri sürmüştür.
2. ... mirasçıları ... ve ...; kararın gerekçesiz olarak reddedilmesi nedeniyle adil yargılanma hakkının ihlal edildiğini, cins tashihi yapılması için elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete çevrilmesi gerektiğini ileri sürmüştür.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete çevrilmesi istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 428 inci maddesi, 438 inci maddesinin yedi, sekiz ve dokuzuncu fıkraları ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası.
2. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 644. maddesi.
3. Değerlendirme
1. Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Kanun'un 428 inci maddesi ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen Mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacılar vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
Kararın tebliğinden 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
24.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
